De teks van de finale van 't Groot Limburgs Dictee 2018
gecorrigeerdj nao de regels die zeen neergelagdj in
'Spelling 2003 voor de Limburgse dialecten'.
De tekste zeen toet oppe letter euvergenómme van bladzie 'cultuur 9' oet
de Limburger van dónderdig 14 juni 2018.
In roeëd wo 't zich boetsj
mit de insigste regels die officieel wórte aangehaoje bie 't dictee
(volges mich móch aafkieke ouch neet...).
Puntjgewies zeen de 17 (ZEVETIEËN) boetsinge verklaordj.
Ómdet de jury bie 't dictee idder fout es fout aanraekendje,
höb ich det hie ouch gedaon. In ein waord kóste dus mieër foute sjtaon.
Venroj
Wannieër mugt iemes zien aege enne richtege Limburger numme? As de Maas dur zien ingewânde stròmt en 't broonsgruun òp zien lief geschreve stöt?
As heej 't resép van kruut uut de kop kan áfráffele en wet hoe ge bloedwaorst verreg braojt?
- stròmt - de sjriefwies 'ò' kump neet veur in de vief mich bekindje versjillendje versies van de sjpellinggids 2003. Sjterker nog, ónger puntj 14.f luuëtj zich laeze: "Het teken 'ò' komt in de spelling van het Limburgs niet voor".
- òp - 't Zelfdje wie ónger puntj 1.
- resép - de sjriefwies 'é' kump neet veur in de vief mich bekindje versjillendje versies van de sjpellinggids 2003. Sjterker nog, ónger puntj 14.f luuëtj zich laeze: "Het teken 'ò' komt in de spelling van het Limburgs niet voor. Datzelfde geldt voor het teken 'é'."
- resép - in alle vief mich bekindje versjillendje versies van de sjpellinggids 2003 luuëtj zich laeze: "de herkenbaarheid: het moet aansluiten bij systemen die de gebruikers al kennen", en ónger puntj 3.b.5: "spel zó dat de lezer steun heeft van zijn spellingkennis in de standaardtaal". Dit beteikentj hie det 't Nederlandse 'recept' ouch in 't Limburgs mit 'n 'c' wurtj gesjreve.
Venlo
As emes dae zien anker binne de grenze van dees provins haet laote valle zich wie dan ouk Limburger wilt neume, dan is d'r nemes dae 'm daobie ein stroeëbreid in de waeg kin legge.
Maar einen aardrijkskundige Limburger is nog genne Limburger in hert en nere.
Wieërt
Oeëver 't algemein neume de Limburgers zelf 'n aantal piêlers di-j euren identiteit oongerstuuëne wi-j vreuger de stiepels 'ne miengânk vör ineînstorte beheudje.
Vörre voêst weg: eure Bourgondische laevesstiêl, de specifieke volkscultuur en, jaozieëker, ouch eur eîge taal.
- piêlers - In alle vief mich bekindje versjillendje versies van de sjpellinggids 2003 luuëtj zich ónger puntj 14.f laeze: "Het teken ^ boven een klinker betekent alleen maar dat die klinker lang is. Het is niet het juiste teken voor sleeptoon."
- ineînstorte - 't Zelfdje wie ónger puntj 1.
- voêst - 't Zelfdje wie ónger puntj 1.
- Bourgondische - De regels van de sjpelling zeen veur waat betruftj 't gebroek van de hoofletter in dit waord euverdudelik. Wurtj verweze nao Bourgondië of de Bourgondiërs, den wurtj 'n hoofletter gebroektj. Wurtj aevel "het goede leven betreffendj" bedoeldj, den wurtj 'bourgondisch' gesjreve. Ómdet 't lèste hie 't geval is, wurtj hie de hoofletter fout gebroektj.
- laevesstiêl - 't Zelfdje wie ónger puntj 1.
- eîge - 't Zelfdje wie ónger puntj 1.
Remunj
Boetesjtäönders vraoge zich bie die eige taal van de Limburgers waal ins aaf wo 't begrip 'eige' in godsnaam op moog sjlaon.
't Is häör 'n raodsel wie Limburgers mit häör lappedaeke van allerlei versjillendje dialekte zich óngerein kinne versjtaon en begriepe.
- • dialekte - 't Zelfdje wie ónger puntj Venroj 4. Dit beteikentj hie det 't Nederlandse 'dialecten' ouch in 't Limburgs mit 'n 'c' wurtj gesjreve.
Zitterd
De Limburgers zelf kokketteire ouch gaer mit de bewaering dat jeder dörp zien eige taal sjprik.
Esof de inwones van dees prechtige sjtreek opzèttelik mit oetdrökkinge en klemtone gegoucheld höbbe óm toch mer veural get angesj te klinke es de naobesj.
Ich zów hie zègke det in de sjriefwies 'kokketteire' minstes ein en meugelik zoeëgaar twieë foute zeen gesjlaope.
Net wie in 't Nederlandse 'koketteren' zów ich ein 'k' weglaote en ómdet dae sjoeëne Zittesje klank 'eie', dae zich beveurbeeldj in 'veier beier' twieë keer luuëtj huuëre, óngetwiefeldj te huuëre zów zeen gewaes es 'ne échte Zitterdenieër hej veurgelaeze, zów ich 'koketteiere' höbbe gesjreve.
Mestreech
Es Limburgers ziech oonderein neet verstoon, daan heet det evels miestal niks te make mèt dialekversjèlle.
Want taoleg kinne veer bès allemaol door ein en dezelfde deur.
Tenminste: es veer euzen tied neet verdoen mèt gevreigel euver waat dialek ech Limbörgs maag heite en wat neet.
- dialekversjèlle - 't Zelfdje wie ónger puntj Venroj 4. Dit beteikentj hie det 't Nederlandse 'dialectverschillen' ouch in 't Limburgs mit 'n 'c' wurtj gesjreve.
- taoleg - 't Zelfdje wie ónger puntj Venroj 4. Dit beteikentj hie det 't Nederlandse 'talig' ouch in 't Limburgs mit 'n 'i' wurtj gesjreve.
- dialek - 't Zelfdje wie ónger puntj Venroj 4. Dit beteikentj hie det 't Nederlandse 'dialecten' ouch in 't Limburgs mit 'n 'c' wurtj gesjreve.
Kirchroa
Tsoem sjloes is ós sjproach jenau zoeë sjterk - of jenau zoeë sjwaach - wie de lu die häör jebroeche.
Zoeëlang wie Limbörjere hön dialekte vuural wille zieë als jet wat verbingt, zal de eje sjproach ömmer 'ne pfailer ónger de Limburgse identiteet zieë.
Dat heesjt: eeheet in differents.
- jenau - In alle vief mich bekindje versjillendje versies van de sjpellinggids 2003 luuëtj zich ónger puntj 6.e laeze: "Het Nederlands heeft twee spellingtekens voor een klank. In het Limburgs wordt gekozen voor het teken 'ou'. Alleen als het betreffende woord in het Limburgs en in het Nederlands hetzelfde klinkt en in het Nederlands met 'au' gespeld wordt, is in het Limburgs ook met 'au' ". Ónger puntj 14.e luuëtj zich laeze: "Vaak ziet men klank 'ou' gespeld als 'au', zoals in het Duits. De spelling van het duits is, behalve voor het teken'ö' geen referentiepunt voor de spelling van het Limburgs." Dit beteikentj hie det , óndanks 't Duitse 'genau', 'jenou' in 't Limburgs mit 'ou' gesjreve mot waere. Euveriges höb ich veur waat dit betruftj alle begrip veur de sjriefwies 'jenau'.
- jenau - 't Zelfdje wie ónger puntj 1.
- dialekte - 't Zelfdje wie ónger puntj Venroj 4.
Dit beteikentj hie det 't Nederlandse 'dialecten' ouch in 't Limburgs mit 'n 'c' wurtj gesjreve.